Zakres samodzielności, uczniów przy obserwowaniu zależy od umiejętności wykonywania. poszczególnych lub_ wszystkich etapów obserwacji,’a więc od umiejętności usta- lania celu, spostrzegania cech wspólnych lub różniących się, , znaczenia’tych cech, pisania notatek ustalania planu obserwacji itp.Dużą rolę w nauczaniu organizacji i techniki handlu może odegrać analiza z.podręczmka. Na przykład, po zapoznaniu z pojęciem obrotu towarowego pośredniego i bezpośredniego uczniowie otrzymują polecenie przeczytania wyznaczonego; tekstu z podręcznika, i wypisania .w zeszycie przedmiotowym, cech ujemnych i dodatnich obrotu towarowego bezpośredniego. Jest to możliwe wówczas, gdy w po danym tekście nie wymienia się tych cech, lecz omawia się znaczenie jednej i drugiej formy obrotu.